ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦੀ ਅਰੰਭਤਾ
ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦਾ ਅਰੰਭ ਪੰਜ ਸਦੀਆਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪੂਰਬ ਵਿਚ ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਿੱਖ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਸਾਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿਚ, ਨਵੇਂ ਇਲਾਕਿਆਂ ਦੇ ਇੱਕ ਜੇਤੂ ਦੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਨਹੀਂ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਯੂਰਪ ਦੇ ਵਸਨੀਕਾਂ ਨੇ ਚਾਰ ਸਦੀਆਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੀਤਾ ਸੀ), ਬਲਕਿ ਜੀਵਨ ਵਿਚ ਨਵੇਂ ਅਵਸਰਾਂ ਦੀ ਤਲਾਸ਼ ਵਿਚ ਫੈਲ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਸਿੱਖ ਆਪਣੀ ਨਿਰਾਲੀ ਦਿੱਖ ਅਤੇ ਵਿਲੱਖਣ ਫਲਸਫਾ ਵੀ ਲੈ ਗਏ। 19ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਉੱਤਰਕਾਲੀਨ ਕਾਲ ਵਿਚ ਸਿੱਖਾਂ ਨੇ ਪੱਛਮ ਵੱਲ ਪਰਵਾਸ ਕੀਤਾ। ਉਹ ਜਿੱਥੇ ਵੀ ਗਏ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣਾ ਸਮਾਜ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨ, ਗੁਰਦੁਆਰੇ, ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਵਿਚ ਪੱਛਮ ਵਿਚ ਕਈ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਕੁਝ ਸਨ; ਸਟੌਕਟਨ, ਅਮਰੀਕਾ, ਵੈਨਕੂਵਰ, ਕੈਨੇਡਾ ਅਤੇ ਲੰਡਨ (ਇੰਗਲੈਂਡ)। ਅੱਜ ਪੱਛਮ ਦੇ ਲਗਭਗ ਸਾਰੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿਚ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਹਨ, ਕਈਆਂ ਵਿਚ ਤਾਂ ਇਕ ਤੋਂ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹਨ।
ਉੱਤਰੀ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀਆਂ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀਆਂ ਨੇ 1979 ਵਿਚ ਸਿੱਖ ਕਾਊਂਸਲ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਦਾ ਮੰਤਵ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਜਾਵੇ ਕਿ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ ਕਿਸੇ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਪਿਛੋਕੜ ਦੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੁਆਰਾ ਗ੍ਰਹਿਣ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਵੇਂ ਢੁਕਵੇਂ ਹਨ। ਇਸ ਸਰਵ-ਸਾਂਝੇ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ-ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਸੰਦੇਸ਼ ਦੇ ਪਸਾਰ ਦੀ ਕਾਮਨਾ ਹੀ ਇਸ ਲੇਖ ਦੀ ਉੱਤਪਤੀ ਦਾ ਕਾਰਣ ਹੈ।
ਅੱਜ ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਇਕ ਬਹਾਦਰ ਅਤੇ ਨਿਡਰ ਸੰਤ-ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਕਮਜ਼ੋਰਾਂ ਦੇ ਹੱਕਾਂ ਦੀ ਰਾਖੀ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਸਿੱਖ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਕਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਅਤੇ ਨਿਪੁੰਨ ਖਿਡਾਰੀ, ਵਿਗਿਆਨੀ, ਉਦਯੋਗਪਤੀ, ਰਾਜਨੀਤਕ ਆਗੂ, ਫੌਜੀ ਅਤੇ ਸੰਤ (ਧਰਮਾਤਮਾ) ਬਣ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਮਹਾਨ ਵਿਰਸੇ ਨੂੰ ਜਾਣ ਕੇ ਜਿੱਥੇ ਸਿੱਖਾਂ ਵਿਚ ਆਪਣੀ ਪਛਾਣ ਉੱਤੇ ਮਾਣ ਕਰਨ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਆਏਗੀ, ਉੱਥੇ ਗੈਰ-ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਗੁਣਾਂ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝ ਕੇ ਪ੍ਰਰਣਾ ਲੈਣ ਵਿਚ ਮਦਦ ਮਿਲੇਗੀ।
